گرایش های مهندسی شیمی

گرایش های مهندسی شیمی :

شما دوستان عزیز می توانید با تمامی گرایش های مهندسی شیمی که در اینجا به معرفی ان ها در سایت و انجمن علمی تخصصی مهندسی شیمی پرداختیم اشنا شوید.

• طراحی فرآیندها

فرآیند یعنی‌ عملکرد یا روش‌ و طریقی‌ که‌ بتوان‌ به‌ یاری‌ آن‌ ماده‌ای‌ را از حالتی‌ به‌ حالت‌ دیگر تغییر شکل‌ داد و منظور از مهندس‌ طراحی‌ فرآیند یعنی‌ فردی‌ که‌ روش‌ این‌ تغییر و تحول‌ را طراحی‌ کند. گرایش طراحی فرآیندها تقریباً تمام گرایش های دیگر مهندسی شیمی را پوشش می دهد.

تبدیل طراحی بیسیک به طراحی تفضیلی، محاسبات هیدرولیک طراحی فرآیندی تجهیزات و تولید مدارک مهندسی که مهمترین آن تولید و توسعه ی نقشه های PFD &  P &ID است از وظیفه های تخصصی یک مهندس طراحی فرآیند است.

در این گرایش دانشجویان با اصول طراحی فرایندهای مهندسی شیمی و تجهیزات مربوطه آشنا می‌شوند و همچنین کار کردن با نرم‌افزارهای طراحی مهندسی شیمی از جمله Aspen Hysys و Ansys Fluent  و کد نویسی را به صورت تخصصی تر فرا می گیرند. در ایران به دلیل وجود ذخایرعظیم نفت و گاز و توسعه روز افزون صنعت پتروشیمی و صنعت هسته ای آینده شغلی بسیار مناسبی برای این گرایش مهیا می باشد به عنوان مثال، این گرایش در صنعت نفت و گاز، وظیفه طراحی فرآیندهای پالایش نفت و گاز، طراحی برج و مبدل، تعیین مشخصات دستگاه‌ها و سیستم‌های اندازه‌گیری را بر عهده دارد.

طراحی تجهیزات فرایندی، طراحی مفهومی فرایندهای شیمیایی و دینامیک سیالات محاسباتی از جمله دروس تخصصی این گرایش می باشد و دروس مشترک با سایر گرایش ها شامل طراحی راکتور پیشرفته، دینامیک سیالات پیشرفته و ریاضیات عددی می باشد.

• فرآیندهای جداسازی

فارغ‌التحصیلان در این گرایش (Separation Processes) به بررسی عملکرد انواع فرآیندهای جداسازی و مباحث مربوط به طراحی این فرآیندها احاطه می‌یابند. طراحی بهینه فرآیندهای جداسازی کلاسیک مانند تقطیر، جذب و دفع، استخراج و همچنین آشنایی با مباحث نوین در صنعت جداسازی مانند سیستم های جداسازی غشایی، کریستالیزاسیون، پدیده های خشک کردن و اصول پدیده‌های سطحی از جمله قابلیت‌های منحصر به‌فرد فارغ‌التحصیلان این گرایش می‌باشد. در این گرایش دانشجویان علاوه بر دروس مربوط به پدیده های انتقال یعنی انتقال حرارت پیشرفته، انتقال جرم پیشرفته و انتقال مومنتوم(مکانیک سیالات پیشرفته)، آشنایی با انواع فرایندهای جداسازی مانند تقطیر، استخراج، تبلور و نیز شبیه سازی و مدلسازی فرایندها از جمله مباحثی است که به صورت تخصصی در این گرایش مورد بررسی قرار می گیرند. این گرایش با توجه به دروس مربوطه زمینه ای مناسب را برای ادامه تحصیل در دوره دکتری فراهم می­ سازد. دروس مشترک با سایر گرایش های مهندسی شیمی ریاضیات عددی پیشرفته، طراحی راکتور پیشرفته و ترمودینامیک پیشرفته می باشد.

• ترموسنتیک و کاتالیست

این گرایش(Thermodynamics, Kinetics & Catalyst) عمدتاً به دو شاخه‌ی  ترمودینامیک – سینتیک و کاتالیست، تقسیم می‌شود. برخی دانشگاه ها این گرایش را از هم تفکیک می کنند. مبحث تخصصی آن ترمودینامیک و واکنش‌های شیمیایی است. مبانی کاتالیست‌ها در مهندسی شیمی، فرایندهای الکتروشیمیایی، ترمودینامیک محلول‌ها و ترمودینامیک آماری از دروس تخصصی این گرایش می‌باشند. دانشجویان علاقه‌مند به مباحث ترمودینامیکی با انتخاب این گرایش می‌توانند زمینه‌ای مناسب برای ادامه این مبحث را در دوره دکتری برای خود فراهم آورند. دروس مشترک این گرایش با سایر گرایش ها عبارتند از ریاضیات عددی پیشرفته، مکانیک سیالات پیشرفته، انتقال جرم پیشرفته، انتقال حرارت پیشرفته و طراحی راکتور پیشرفته می باشد.

در شاخه‌ی اول که ترمودینامیکی است، بیشتر به مفاهیم ترمودینامیکی همچون روابط کار، انرژی، فشار، حجم و … خصوصاً در محلول‌ها به صورت کاربردی، که در حیطه مهندسی شیمی است می‌پردازد.

و شاخه‌ی دوم که سینتیک و کاتالیست می­باشد بیشتر متمرکز به سه بحث کلی در زمینه‌ی سینتیک واکنش‌های کاتالیستی و طراحی راکتورهای مربوطه، اصول و روش‌های ساخت کاتالیست‌ها، تعیین خصوصیات فیزیکی و شیمیایی کاتالیست‌ها می باشد.

در برخی دانشگاه ها پس از ورود به مقطع کارشناسی ارشد دانشجویان این گرایش به دو گروه فوق تقسیم شده و هر کدام دروس تخصصی مربوط به خود را می­گذرانند.

• صنایع پتروشیمی

پس از اکتشاف نفت، به تدریج مواد شیمیایی مختلفی از آن به دست آمد و صنعت جدیدی به نام صنعت پتروشیمی بنیان گذاشته شد. صنعتی که ماده اولیه آن مشتقات نفت و گاز است یعنی با انجام واکنش‌های فیزیکی و شیمیایی در هیدروکربن‌های مایع و گاز می‌توان به فرآورده‌های پتروشیمی دست پیدا کرد. فرآورده‌هایی که دارای ارزش افزوده بسیاری است . چون هر یک دلار نفتی که به فرآورده‌های پتروشیمی تبدیل می‌شود، ارزش افزوده آن حدود صد دلار خواهد شد. اما متاسفانه در کشور ما میلیونها تن از این ماده گرانقدر بدون این که ارزش افزوده‌ای به آن اضافه شود، صادر می‌گردد و گاه همین ماده با مختصر عملیاتی، با قیمت صدها برابر وارد کشورمی‌گردد.

از همین‌جا می‌توان به اهمیت مهندسی شیمی گرایش پتروشیمی پی ‌برد، چون وظیفه مهندسی پتروشیمی طراحی دستگاه­ها و فرآیند تولید مواد مختلف از جمله کودهای شیمیایی، شوینده‌ها و فرآورده‌های پلیمری (مواد اولیه پلاستیک‌ها ، لاستیک‌ها و الیاف مصنوعی) و مواد شیمیایی (اسیدها ، حلالها) از نفت و برشهای نفتی است.

• صنایع شیمیایی معدنی

در این گرایش نیروی متخصص برای آن دسته از صنایع شیمیایی را که با مواد اولیه ی معدنی سر و کار دارند تربیت می شوند. کارخانجات و صنایع تحت پوشش این گروه طیف وسیعی از کارخانجات تولیدی شامل کارخانجات اسیدهای معدنی ، سیمان ، کاشی و سرامیک ، تولید و کاربرد نانو مواد و غشا ها … و همچنین برخی کارخانجات فراوری مواد کانی و فلزی را دربر  می­گیرد. این گرایش مهندسی شیمی دارای مشابهت ها و نقاط مشترکی با گرایش هایی از مهندسی معدن ، مهندسی هیدرومتالوژی  و مهندسی سرامیک است که دارای کاربری های بسیار گسترده ای در سطح کشور می باشد. چسباننده های معدنی شامل انواع سیمان های پرتلند و غیر پرتلند بخش مهمی از صنایع شیمیایی معدنی را به خود اختصاص می دهد . اهمیت این بخش از صنایع شیمیایی معدنی به دلیل نقش انکار ناپذیر سیمان و مواد سیمانی در آبادانی و توسعه ی جوامع بشری است .

دروس تخصصی این گرایش شامل تکنولوژی مواد، مهندسی سیمان ، مهندسی الکتروشیمی پیشرفته، نانو ذرات و بازیافت انرژی در صنایع کانی غیر فلزی می باشد و همچنین دارای دروس مشترکی مانند ترمودینامیک پیشرفته، طرح راکتور پیشرفته، محاسبات عددی پیشرفته با سایر گرایش ها می باشد.

• صنایع غذایی

مهندسی شیمی گرایش مهندسی صنایع غذایی(Food Engineering)، علوم مهندسی جدید را برای طراحی دستگاهها، خطوط فرآیند و واحدهایتولید مواد غذایی بکار می گیرد. این رشته جنبه های تئوری و عملی طراحی که شامل طراحی هر یک از واحدهای فرآیند، طراحی خطوط مختلفآماده سازی، فرآوری و بسته بندی مواد غذایی و همچنین طراحی کارخانجات تولیدی صنایع غذایی است را مورد توجه قرارمی دهد.

هدف از این دوره تربیت متخصصین، پژوهشگران و مدرسین است که بتوانند با توجه به خصوصیات فیزیکی، شیمیایی، میکروبیولوژی، تغذیه ای وبهداشتی مواد غذایی به طراحی یا تدریس در ارتباط با ایجاد واحدهای تولید پرداخته و یا در امر رفع مشکلات خطوط تولیدی صنایع غذایی کمکنمایند.

دروس تخصصی این گرایش مربوط به صنایع تولیدی انواع مواد غذایی می باشد. طراحی ماشین آلات صنایع غذایی، رئولوژی مواد غذایی، بیوتکنولوژیمواد غذایی، بهداشت و نگهداری و بسته بندی مواد غذایی از مباحث تخصصی این گرایش هستند. ریاضیات عددی پیشرفته، ترمودینامیک پیشرفته وانتقال حرارت پیشرفته دروس مشترک این گرایش میباشند. دانش آموختگان این گرایش کنترل خط تولید، مدیر خط تولید و مدیر طرح و توسعهواحد صنعتی، را بر عهده می گیرند.

• شبیه‌سازی و کنترل

ادغام سه رشته  مهندسی شیمی و برنامه نویسی و مهندسی کامپیوتر گرایش جدیدی به نام شبیه سازی و کنترل ایجاد کرده است.یکی از کاربردهای موثر کامپیوتر در صنایع نفت، گاز و پتروشیمی، شبیه سازی واحدهای تولیدی بوسیله نرم افزارهای خاص است. این زمینه با توجه به جو رقابتی بازارهای جهانی و نیز حرکت هایی که در زمینه افزایش بهره وری تولید، استفاده هرچه بهتر از منابع و کاهش هزینه ها مشاهده می شود، طی سالهای اخیر رشد چشمگیری یافته، هر چند هنوز بسیاری از مزایای این کار شناخته نشده است.در گرایش شبیه سازی و کنترل فرایند همچنین طراحی و تنظیم سیستم‌های کنترلی”فرآیند شیمیایی” جهت رفع عیوب احتمالی هنگام طراحی فرآیندها و دستگاه‌های مهندسی شیمی از جمله برج‌ها و راکتورها مورد بررسی قرار می گیرد.

دانشجویانی که به علوم کامپیوتر و برنامه نویسی تسلط داشته باشند با ورود به این گرایش به راحتی وارد بازار کار می شوند. آشنایی با سیستمهای کنترلی حاکم بر فرایندها موضوع اصلی این گرایش میباشد .درس ریاضیات مهندسی نقش مهمی را در فهم دروس این گرایش ایفاء میکند.کنترل مدرن و بهینه، کنترل دیجیتالی، مدلسازی و شبیه سازی در مهندسی شیمی و کاربرد هوش مصنوعی در مهندسی شیمی از جمله دروس تخصصی این گرایش می باشند. دروس مشترک این گرایش طراحی راکتور پیشرفته، ریاضیات مهندسی پیشرفته و مکانیک سیالات پیشرفته می باشد.

• صنایع گاز

عمق‌ چاهی‌ که‌ برای‌ استخراج‌ گاز زده‌ می‌شود، قطر لوله‌ای‌ که‌ گاز را از چاه‌ به‌ پالایشگاه‌ یا از پالایشگاه‌ به‌ شبکه‌های‌ شهری‌ منتقل‌ می‌کند، نحوه‌ انتقال‌ گاز از چاه‌ به‌ پالایشگاه‌، نحوه‌ گرفتن‌ گازCO2 از این‌ ماده‌ (برای‌ جلوگیری‌ از خورده‌ شدن‌ لوله‌ها)، نحوه‌ شیرین‌ کردن‌ گاز ترش ( گاز اولیه‌ای که از چاه استخراج می‌شود و قابل مصارف شهری و … نیست) همه‌ در حیطه‌ فعالیت‌ یک‌ مهندس‌ شیمی‌ گرایش‌ گاز قرار دارد.

به طور خلاصه می توان گفت مهندسی شیمی صنایع گاز دانش تبدیل گاز طبیعی به گاز قابل مصرف است. (شامل عملیات استخراج، پالایش، انتقال و …).

دروس تخصصی گرایش صنایع گاز :

انتقال و توزیع گاز، فرآیند گاز، مهندسی احتراق

• نانو

فناوری نانو، پدیده هزاره سوم می باشد و ورود به این عرصه اجتناب ناپذیر است. در واقع این زمینه را نمی توان به عنوان رشته ی جدیدی مطرح کرد بلکه رویکردی جدید به کلیه ی علوم و فنون موجود در مقیاس نانو است.

فناوری نانو ، علمی فرا رشته ای است. اگر از دیدگاه شیمی و مهندسی شیمی به فناوری نانو نگریسته شود، می توان گفت رشته نانو شیمی تقریباً در تمامی علوم و فنون به کار می رود. به  عبارت دیگر در زمینه های مختلفی از جمله سوخت، پلیمر، رنگ، ساخت و ساز ، پوشاک، دارو، غذا و به طور کلی هر آنچه که به شیمی و مهندسی شیمی مربوط می شود، می توان از مزایای این فناوری بهره جست. به طور کلی توجه به کلیه علوم و فناوری های موجود در مقیاس نانو و کار و تولید در این مقیاس برای دستیابی به فراورده هایی با کیفیت و کمیت بهتر و به عبارتی ارزان تر ، محکم تر، سبک تر و کارا تر می باشد.

• محیط زیست

در گرایش محیط زیست عملکرد مواد شیمیایی و زیست‌شناسی و نحوه استفاده از مواد شیمیایی در تصفیه فاضلاب شهری و صنعتی و طراحی تصفیه‌خانه‌های آب مورد بررسی قرار می گیرد. به طور کلی بررسی و طراحی هر فرآیندی که در آن از مواد شیمیایی برای پاک‌سازی محیط در  آب، هوا و خاک استفاده می‌شود، در حوزه عملکرد رشته کارشناسی ارشد مهندسی شیمی گرایش محیط زیست قرار می گیرد.

مسائل محیط زیستی صنایع از موضوعاتی است که اخیراً مورد توجه بیشتری قرار گرفته است. از آنجا که صنایع مربوط به مهندسی شیمی از جمله صنایعی هستند که تأثیر فراوانی در محیط زیست دارند لذا گرایش محیط زیست در مهندسی شیمی  اهمیت ویژه‌ای می‌یابد. مباحث تصفیه آب و فاضلاب و ضایعات جامد، تصفیه بی‌هوازی و کنترل آلودگی هوا از جمله موضوعاتی هستند که در این گرایش به صورت تخصصی آموزش داده می‌شوند.

• پدیده‌های انتقال

سنگین ترین و قوی ترین گرایش در مهندسی شیمی بدون شک گرایش پدیده انتقال است. به طوری که دانشجویان این گرایش ازدانشجویان رشته یمکانیک سیالات قدرتمندتر می شوند. برای علاقمندان به مکانیک سیالات و انتقال حرارت انتخاب بسیار مناسبی است. در این گرایش دانشجویاندروس مربوط به پدیده های انتقال یعنی انتقال حرارت پیشرفته، انتقال جرم پیشرفته و مکانیک سیالات پیشرفته را می گذرانند. دروس مشترک این گرایش شامل ریاضیات عددی پیشرفته، طراحی راکتور پیشرفته و ترمودینامیک پیشرفته می باشد. دانش آموختگان این گرایش معمولا در زمینه هاینانو و کرسی استادی کار می­ کنند.

• پیشرفته

در این گرایش، دانشجویان دروس اصلی مهندسی شیمی را در سطح پیشرفته فرا می گیرند، دروس اختیاری و پایان­ نامه را هم براساس فیلد آموزشی استادهای آن دانشگاه می­ توانند در گرایش های مختلف موجود در آن دانشگاه  انتخاب کنند.

• مهندسی صنایع سلولزی

یک‌ مهندس‌ شیمی‌ گرایش‌ شیمیایی‌ سلولزی‌ در زمینه‌ تبدیل‌ چوب‌ به‌ کاغذ تخصص‌ دارد. به‌ همین‌ دلیل‌ نیز محل‌ تحصیل‌ دانشجویان‌ این‌ رشته‌ در دانشکده‌ فنی‌ پردیس 33 واقع‌ در استان‌ گیلان‌ ـ رضوان‌شهر (چوکا) می‌باشد. قسمت‌ عمده‌ چوب‌ از سلولز تشکیل‌ شده‌ است‌. همچنین‌ ضایعات‌ کشاورزی‌ مثل‌ پوست‌ برنج‌، سبوس‌ برنج‌ و ضایعات‌ برگ‌ درختان‌ دارای‌ مقادیر قابل‌ توجهی‌ سلولز است‌ که‌ این‌ ضایعات‌ در بسیاری‌ از نقاط‌ به‌ عنوان‌ یک‌ عنصر مزاحم‌ سوزانده‌ شده‌ و باعث‌ آلودگی‌ محیط‌ زیست‌ می‌شود. اما امروزه‌ در کشورهای‌ دیگر از همین‌ ضایعات‌ برای‌ تولید یک‌ نوع‌ سوخت‌ به‌ نام‌ “اتانول‌” که‌ در ترکیب‌ با بنزین‌، سوخت‌ بسیار خوبی‌ است‌؛ استفاده‌ می‌شود و در این‌ فرآیند مهندسین‌ شیمیایی‌ سلولزی‌ نقش‌ بسیار مهمی‌ را برعهده‌ دارند.

• مهندسی داروسازی

گرایش داروسازی (Pharmacuetical Eng) با هدف به کار گیری علوم و فنون جدید مهندسی در طراحی دستگاهها، خطوط فرآیند و تولید مواد دارویی برنامه ریزی و ایجاد گردیده است.

این گرایش جنبه های تئوری و عملی طراحی را که شامل طراحی واحدهای فرآیند، طراحی خطوط مختلف آماده سازی، فرآوری، کنترل و بسته بندی مواد دارویی و هم­چنین طراحی کارخانجات تولیدی صنایع داروسازی می باشد را موردتوجه قرار می دهد.

• مهندسی ایمنی بهداشت ومحیط زیست (HSE)

مهندسی ایمنی بهداشت و محیط زیست یک رشته بسیار جذاب مهندسی بین رشته ای است که در حوزه های مختلف مهندسی صنایع، مهندسی شیمی، مکانیک، فیزیک، عمران،نفت ،گاز و مدیریت، متالوژی….بهداشت حرفه ای، بهداشت محیط و محیط زیست کاربردی وسیع دارد.

تعریف HSE : میزان یا درجه دور شدن و محافظت از خطرات جانی، مالی و زیست محیطی و مجموعه اقداماتی به منظور پیشگیری یا کاهش حوادث و خسارات و خطراتی که در ذات هر صنعت ویا خدمات می­ باشد.

معرفی بازار کار کمبود نیروی انسانی متخصص در کشور که هر سه موضوع ایمنی، بهداشت شغلی و محیط زیست راپوشش دهد و نیز وجود ساختار و سمت HSE در سازمان های بزرگ کشور، و کمبود نیروی متخصص HSE در این سازمان ها که دانش HSE را داشته باشند، بازار کار این تخصص را بسیار پررنگ و جذاب کرده است. از نرم افزارهای مرتبط با این گرایش می توان به نرم افزار Phast  اشاره کرد. از قابلیت­های این نرم افزار مدل سازی حوادث فرآیندی و ارزیابی پیامد می­ باشد و برای شبیه سازی پیامدهای حوادث ناشی از انفجار، آتش سوزی و انتشار  مواد  استفاده می شود.

• مهندسی بیوتکنولوژی

مهندسی شیمی گرایش بیوتکنولوژی (زیست فناوری) کاربرد علوم مختلف در استفاده مستقیم یا غیرمستقیم از موجودات زنده، قسمتی از بدن و یا فرآورده‌های آن‌ها در اشکال طبیعی یا تغییریافته است می باشد. اساس درس‌های تخصصی این رشته بر پایه علوم زیستی است. این گرایش در ایران به تازگی وارد شده است و نسبت به گرایش های قدرتمند مانند طراحی فرآیند مورد حمایت قرار نگرفته است. برای دانشجویانی که قصد ادامه تحصیل در خارج از کشور را دارند این گرایش بهترین و اولین انتخاب است.

به‌طور کلی هر گونه فعالیت هوشمندانه بشر در خلق، بهبود و عرضه محصولات گوناگون با استفاده از موجودات زنده مخصوصاً از طریق دستکاری ژنتیکی آن‌ها در سطح مولکولی، در حوزه بیوتکنولوژی قرار می‌گیرد.

از کاربردهای این گرایش به موارد زیر می­ توان اشاره نمود:

-تولید فرآورده های غذایی
-تولید آنزیم های گوناگون با کاربرد در صنایع غذایی و دارویی
-تولید انرژی
-تولید فرآورده های ویژه دارویی ( آنتی بیوتیک ­ها و پروتئین­ ها) که از روش ­های عادی امکان تولید آن­ها میسر نیست.
-تصفیه بیولوژیکی آب های آلوده و پساب­ها
-استخراج فلزات و مواد کانی ارزشمند و…

• مهندسی پلیمر

این گرایش به طور کلی به بررسی تهیه ی پلیمر از مونومر و تولید قطعات پلیمری از مواد اولیه و بهینه سازی این فرآیند می پردازد. اهمیت کاربردپلیمرها در صنایع گوناگون به حدی است که در حال حاضر علوم پلیمر، نه تنها به عنوان گرایشی از مهندسی شیمی، بلکه به عنوان شاخه ای مستقلاز علوم فنی و مهندسی مطرح شده اند. امروزه پلیمرها در همه جا کاربرد پیدا کرده اند. صنایع نظامی، الکترونیک، خوروسازی، پزشکی، ساختمان سازی و … تنها نمونه هایی از کاربرد در زندگی روزمره ی بشر می باشند. شیمی فیزیک پلیمرها، رئولوژی پلیمرها، خواص مکانیکی و شکل دهی موادپلیمری و هم­چنین مکانیک کامپوزیت­ها به صورت تخصصی در گرایش پلیمر تدریس می­گردند. این گرایش زمینه­ای مناسب را برای دانشجویانی فراهممی آورد که قصد ادامه تحصیل در دوره دکترای پلیمر را دارند. ریاضیات عددی پیشرفته و طراحی راکتور پیشرفته دروس مشترک گرایش پلیمر می باشند.

رشد روزافزون کاربرد مواد پلیمری در صنایع و هم­چنین وسعت مباحث مربوط به علم پلیمر، سبب افزایش تعداد علاقه مندان به این گرایش گردیدهاست. ظرفیت محدود پذیرش و علاقه بسیار دانشجویان مهندسی شیمی، رقابت سنگینی برای ورود به این گرایش در برداشته است.

دانش تبدیل پلیمرهای خام (PVC,PP,PE) به پلیمرهای صنعتی (لاستیک، چسب، رنگ و (…. شیمی فیزیک پلیمرها، رئولوژی پلیمرها، خواص مکانیکی و شکل‌دهی مواد پلیمری و هم­چنین مکانیک کامپوزیت‌ها به صورت تخصصی در گرایش پلیمر تدریس می‌گردند. دانشجویان‌ این‌ گرایش‌ نهایتاً در یکی‌ از زمینه‌های‌ پلیمر مثل‌ فرایند شکل‌دهی‌ پلیمر یا طراحی‌ واحدهای‌ صنعتی‌ تولید پلیمر تبحر پیدا می‌کنند.
همچنین بخوانید :

با دادن انتقادات و نظرات خود، ما را در امر بهبود سایت تشویق و همراهی فرمایید.